38 MADDE İLE KAYSERİ

Yüce dağların sağladığı olanaklar sayesinde kurulmuş köyler vardır. Bunlar koşullar elverdikçe büyür, gelişir; kentleşir. En önemlisi sudur. Sonra savunmada üstünlük. Hayvanlar için otlak alanlarının varlığı, tarım yapılabilecek ekenekler, sulanabilecek bahçeler…Dağda orman varlığı- ahşap malzeme sağlama kolaylığı, ev yapım işleri için gerekli kayanın sağlandığı taş ocakları…

Ahlat, Amid (Diyarbakır), Angürü-Ankyra (Ankara) gibi…Kayseri de bu özelliği gösterir…Sezar, Kayzer…Çok ad değiştirmiş bir memleketin , Kapadokya’nın, Erciyes Volkan konisinin kuzeyindeki sağlam taş kent. Eusobia, Mazaka da olmuş adı. Roma egemenliğinde İmparator beldesi unvanıyla onurlandırılmış ; Kayseri denilmiş. Tarihsel derinliği binlerce yıl eskilere gidiyor. Önemli yollar kavşağı…Doğudan batıya; Kuzeyden Güneye…Tarihin her döneminde önemini korumuş. Hiçbir kral, sultan, emir, şah, melik, imparator da ilgisiz kalmamış bu parlak , gösterişli kente..

Kayseri anlatılmaz; yaşanır. Bu ilimizi tanımak için yılın 4 mevsiminde orada yaşamak gerek…Fakat günümüz koşullarında bir ile bu denli vakit ayırmak kolay değil. İnsanlarda sabır da yok.

Biz, bu yazıda Kayseri’nin en karakteristik özelliklerini 38 maddede ele almayı denedik. Eksik bıraktığımız hususlar varsa , bağışlanmayı dileriz…

…………………………..

1, Kültepe Höyüğü’nü gezerek Milat Öncesi Kayseri yöresi insanının tecim işlerindeki girişgenliğini öğrenelim. Kapadokya-Asur Tecim Kolonileri , KanişKarumuhakkında verilen bilgileri alalım.Çivi yazılı tabletlerdeki Asurlu tecimenlerin borç-alacak çizelgeleri üzerinde duralım.

2,Deniz düzeyinden 3 917 metre yüksekliği olan, doruğundaki buzulun, toktogan karların en kurak yıllarda bile erimediğiErciyes Dağı’nı günün değişik saatlerinde seyredelim. Kış mevsimine denk düşürüp ziyaretimizi Dağ’a çıkıp, teleferiğe binip yükselelim ve amatörce de olsa kayak yapalım.

3. Deniz düzeyinden 2 325 metre yüksekteki Sarıgöl çevresinde dolanalım. Roma’ya altın götüren kervanın nasıl buzların kırılmasıyla battığını, suların gökçeden sarıya dönüştüğünü bir mitolojik öykü olarak düşünelim.

4.Yılkı atlarını seyredelim. Doğal ortamda, sert kış koşullarında nasıl yaşamlarını sürdürdüklerini düşünelim; Rahmetli Bozoklu yazar Abbas Sayar’ın güzel, hüzünlü romanını anımsayalım.

5.Göçer konar arıcılarla tanışıp yarenlik edelim, ikram ettikleri balı tadarak , ardındanbuz gibi, ala karlı Erciyes suyundan içelim.Eski ve yeni bağ evlerini izleyip gözleyip değişimi anlayalım.

6. Kapalı Çarşı’yı bedesteni ziyaret edip, esnafın ikram ettiği çayı içerken yarenlik edelim. Kuyum işi yapan sanatçıları seyredelim.

7.İpek Yolu’nun önemli geçiş güzergahı üzerindeki beldede bugün de varlığını sürdüren baharatçılardan başka yerlerde kolay kolay elde edilemeyecek bahar, şifalı ot, değişik derman bitkileri, mualicevi bitkiler alalım.

8. Kale’yi gezelim. Beldeye onurlu,sağlam duruş kazandıran gururlu bir koca yapıdır bu.

9. Bürüngüz Camisini ziyaret edelim. Ardından Hacı Ahmed Paşa Camii, Gülük Camii…Erkilet üstünde yayla döleğinde bir Tümülüs üstüne kurulmuş ak mermer Hızırilyas Köşkü’nü gezip dolaşalım.

10.Atatürk Evini, Müzesini gezelim. Sıvas Kongresi’nden sonra Ankara’ya giderken 1919 Aralık ayının o zorlu kış günlerinde Kemal Paşa’nın Kayseri halkının sevgisiyle nasıl mutlu olduğunu düşünelim…

11.Öğleyin, iyice acıkmış olarak eski,yoksul görünümlü bir aşevine oturup mantı yiyelim.

12. Arkeoloji Müzesini ziyaret edelim. İsa’dan önce 5 500’lerden başlayarak el aygıtlarından küplere, kil tabletlerden heykellere, sikkelere, gümüş, altın paralara, silah ve takılara değin binlerce obje sergilenir; gezmelere doyum olmaz.

13.Seyyid Burhaneddin Türbesi’ni ziyaret edelim. Huşu içinde geçmiş yılları , bilginleridüşünelim.

14.Yüzyıllar boyunca bu beldeye neden ‘’ Şehr-i Ulema = Bilgeler Kenti ‘’ unvanı verilmiş, nedenleri üzerinde durup düşünelim.

15.GüpgüpoğluKonağı’ ndaki Etnografya Müzesi’ne 70-80 dakika ayırıp gezelim, yetkililerin verdiği bilgileri dinleyelim, öğrenelim.

16.Selçuklu camilerini , kümbetlerini gezelim, çevrelerinde döne döne izleyelim.

17.Kent içi konaklama mekanı Vezir Hanı’nı ziyaret edip, esnafın verdiği bilgilerle donanalım.Kadir Has Müzesi’ni gezmek için de vakit ayıralım.

18.Ahi Evran Esnaf ve Sanatkarlar Müzesi’ne birkaç saat ayıralım.

19. Darüşşifalarıyla ünlü belde…Selçuklu’nun insancıl yönü…Anadolu Hümanizmi, Türk Rönesansı…Gevher Nesibe Hatun’un sağaltım evini, günümüzdeki işleviyle Tıp Tarihi Müzesi’ni gezip görelim.

20.Sinan’ın memleketi Ağırnas’a gidip, Erciyes Baba’yı seyrederken büyük Mimarımızın çocukluğunu düşünelim.Ağırnas Yeraltı Yaşam Alanını gezip dolaşalım.

21.Talas’a, Ali Dağı’na gidip görelim. Eski Amerikan Koleji yapılarını inceleyelim.

22.Eşe dosta armağan etmek için pastırma alalım. Yalnızca pastırma satışı yapılan bir dükkanda esnafın verdiği bilgilerle , iyi pastırmanın, nitelikli çemenin nasıl elde edildiğini öğrenelim.

23. Bir gastronomi ortacı olan beldede sadece mantının 30 çeşidinin yapıldığını unutmayalım. Arabaşı, güveç, fırınağzı…Etli ve peynirli pide…Her fırından çıkan yemek ayrı bir tad…Tatlılardan oklava baklavası ise Gazi Ayıntap’ı kıskandıracak nefasettedir. Irmak ve baraj gölü balıkları yanında, ulaşımın kolaylaşmasıyla Trabzon’da yenilebilecek taze deniz balığı da artık burada yenilebilir olmuştur.

24.Bir Kitapçıda, bir kütüphanede Kayseri ile ilgili bir kitabı inceleyelim. Türkçe Öğretmeni, dağcı,kayakçıMuharem Barut’un Erciyes ve Kayseri hakkında derlediği bilgileri öğrenelim.

25. Türkçe aşığı Eğitimci Kazım Yedekçioğlu’nun bir eserini tarayarak Kayseri’yi yazınsal yönden de öğrenelim.

26.Özel olarak aramağa gerek kalmadan, önümüze çıkan bir yerliye, Kayseri fıkrası anlatmasını isteyelim. Girişgen, zeki insanların hazırcevaplılığı karşısında şaşkına dönmemek elde değildir.

27. Kayseri’ni yetiştirdiği anlı şanlı bilim adamlarını öğrenmekte yarar vardır.

28. Kayseri’den çıkmış ve dünya genelinde iş yapmış, ün kazanmış iş adamlarını öğrenmekte yarar vardır.

26.Hacılar beldesini ziyaret edelim. Atlı Yayla Şenliği’ni izlemek için vakit ayıralım ve Türk töresini, geleneklerimizi, göreneklerimizi gözleyelim.

27.Yabanıl, kiraz benzeri meyvelerinden turşu kurulan gilaboru–kirebolu alalım.Suyu da binbir derde şifadır, dermandır.

28.1969’da kurulan ve ülkemizin en gelişmiş bilim ocaklarından biri olan Erciyes Üniversitesi’ni ziyaret edelim. İldeki diğer devlet-vakıf üniversiteleri hakkında bilgi edinelim.

29. Türküleriyle ünlenmiş Erkilet’i, Gesi’yi görelim; oturup bir çayevinde yarenlik edelim. Erciyes eteklerinde gezelim. Reşadiye, Akçakaya, Zincidere köylerini ziyaret edelim.

30. Mevsiminde gidersek (Haziran) dalbastı kiraz yiyelim. (Temmuz) Yahyalı’da şeftalinin tadına bakalım.

31.Develi’de İlbiz Pınarı başında durup su içelim, havuz kıyısında demli çay…Sonra iyice acıkınca Develi Cıvıklısıyla kendimize bir şölen verelim. Gereme Köyündeki Roma Dönemi kalıntılarında gezinelim. İmamkulu Köyündeki Hitit Dönemi Kaya Rölyeflerini ziyaret edelim.Fraktin Hitit Dönemi kaya kabartmalarını seyredelim.

32. Sultan Sazlığı Yay Gölü’nde flamingoları seyredelim.

33. Hisarcık’ta bir bahçe aşevinde kiremitte balık şöleni çekelim kendimize.

34.Kızılırmak üzerindeki Yamula Baraj Gölü’nde kayık sefası yapalım.

35. Pınarbaşı’nda ballı kaymaklı bir kahvaltı yapalım. Şerefiye Köyündeki Kale kalıntılarını gezelim.

36. Bünyan’ı, çağlayanı görelim. Eski mallar satan bir halıcıdan Bünyan işi halı satın alalım. Felahiye’nin Kepiç Köyündeki Bizans Dönemi mezar anıtı kalıntılarını ziyaret edelim.

37. Karatay Hanını, Sultan Hanını ziyaret edelim. İncesu’daki Merzifonlu Kara Mustafa Paşa Kervansarayı’nı gezerken Şair Faruk Nafiz Çamlıbel’in Han Duvarları şiirini okuyalım.

38. Tomarza’nın Emiruşağı Yeraltı Yaşama mekanlarında dolaşalım.Kömür Köyünde tarihsel lahit kalıntılarını ziyaret edelim. Yeşilhisar’a ulaşıpDoğanlı Köyündeki Yeraltı Yerleşimine bakalım, bilgi alalım. Soğanlı Dere’ye geçelim. Volkanik tüf kaya oluşumlarını ( peri bacaları ) seyredelim. Bazılarının içindeki kiliseleri gezelim. Köyün kadınlarının yaptığı birbirinden güzel bez bebeklerden birkaç tane, eşe dosta hediye etmek için alalım.

……………………..