AŞIK MEHMET ALİ’DEN NEVŞEHİR ŞİİRLERİ

Doç. Dr. Faruk GÜÇLÜ

Mehmet Ali Güçlü, Nüfus kayıtlarına 19.05.1931 tarihinde (kendi anlatımlarına göre 1929 yılında) Kozluca Köyü’nde doğmuştur. Kozaklı Kalecik Köyü’den Kozluca Köyü’ne gelerek yerleşen ve köyü kuran Herikli Aşireti “ser muhtarı Aşık Memiş”in üçüncü kuşak torunudur. Babası Abdullah oğlu Hasan annesi Gülizar’dır. Üç erkek ,iki kız olmak üzere beş kardeşin ortancasıdır. 07 Mart 2016 tarihinde yaşamını yitirmiştir.

Kitaplaşmayı bekleyen yüzü aşkın şiiri bulunmaktadır. Bu şiirler bir kısmı Nevşehir ve Kozluca tarihine ışık tutacak niteliktedir. Kendisi o zamanlar köyde ilkokul olmadığı için tek eğitmenli köy okulunda üçüncü sınıfa kadar okumuştur. Ancak 1930/1940 yılların günlük gazetelerini hep takip ederek okumuş ve biriktirmiştir.

1960 yıllarda kısa köy muhtarlığı döneminde Kozluca Köyü’ne köy kütüphanesi kurmuştur.

İÇ ANADOLU KITLIĞI

Sene 1928 görülmemiş kıtlık

Ne madımak var ne de çıtlık

Dikeni bulan olmuş bayramlık

**

Çıkmamış bu yıl ekilen tohumlar

Acından ölmüş vahşi hayvanlar

Dertli dertli düşünür öküzü olanlar

**

Kar,yağmur yağmamış kuru bir ayaz

Çiçekler açmamış meyvesiz bu yaz

Aç kalmış hayvanlar bağırır avaz avaz

***

Bahar rüzgarları güneyden esti

Topraklar yarıldı, otlar kavruldu

Buğdaylar arpalar soldu sarardı,

Kefenk taştan hamur yoğruldu.

**

Tencere kaynamaz yiyecek yoktur

Elbise alamaz giyecek yoktur

Ağaçlar küçülmüş kalmışlar bodur

**

Diye devam eden uzun bir kıtlık şiiri..

1929 Dünya Ekonomik Bunalımının etkilerini iktisatçılar yıllarca tartışıp dururlar . Ancak yeni savaştan çıkmış ülkemizde 1928/1929 yıllarında özellikle İç Anadolu bölgesini olanca hızıyla etkileyen kıtlık bugüne değin yeterince incelenmiş değildir.

Aşık Mehmet Ali’nin KOZLUCA başlıklı şiiri

Dedem Aşık Memiş bu köyü kuran

Ceviz ağacıdır ismini veren

Kozderesini Kozluca yapan

Soğuk sulu gökmeşeli Kozluca’m.

**

Kırım’dan gelmiştir aşiret boyu

Aşireti Herikli, Oğuz’dur soyu

Kalecik’ten dağıldı oğulu,toyu

Aşireti dağıtan Yozgat’ın beyi..

***

Arkasına süsler meşeli dağlar

Etrafını sarmış bahçeler,bağlar

Göklere uzanır selvi kavaklar

Soğuk sulu, gökmeşeli Kozluca’m.

**

Dayamış sırtını volkanik dağa

Güzelleri gider bahçeye bağa

Kimisi eşekli ,kimisi yaya

Benim güzel köyüm Yeşil Kozluca’m..

Mehmet Ali Güçlü’nün henüz kitaplaşmamış üç deftere elle yazılmış yüzü aşkın şiiri bulunmaktadır.

Şiirlerde özellikle 1929-1980 döneminde bölge de yaşanılanlar yalın bir dille anlatılmaktadır.

YANIK SURATIM

Sahte fatura ile köşeyi dönmüş

Altına son model araba almış

Yanındaki hatun suratın asmış

Bana bakıp kıs kıs gülüyor

**

Eskiden köyde çobandı

Mendili yoktu sümük salardı

İstanbul’a gidince ne oldu bilmem

Bizim ahıra aç kurtlar dadandı.

**

Hileyi bilmem köşe dönmedim

Sattığım mala hile katmadım

Beşe alıp onbeşe satmadım

Cemiyete başım eğik çıkmadım

Sen kendine bak yeğen..

Ananı bilirim ama babanı tanıyamadım.

1980 sonrası köyden kente göç yaşanan köylerden birisi de Kozluca Köyü’dür. Eskiden köyde çok yoksul olarak yaşayan ancak İstanbul’a göçüp, İstanbul’dan arabayla gelen birisinin kendisine “caka satmasına” kızan şair bu şiiri yazmıştır.