Nevşehir'in Avanos ilçesine bağlı Çavuşin köyünde bulunan eski Kaya cami ile Avanos ilçe merkezinde yer alan Eski Avanos Ortaokulu binası ‘1. Grup Anıtsal Yapı’ olarak Kapadokya Alan Başkanlığı tarafından tescil edildi. Bu yapılarla ilgili olarak tapu kütüğünün beyanlar hanesine “Korunması Gerekli Kültür Varlığıdır” ve “1. Grup Anıtsal Mimarlık Örneğidir” şeklinde şerh konulacak.
Çavuşin Köyü Eski Kaya Cami: Yapılış tarihi bilinmemektedir. Kaya oyma cami 35 m2 alana yapılmış, 1940’larda genişletilerek 65 m2’ye çıkarılmıştır. Ana sütunda bulunan lale motifleri ve geometrik şekiller ilgi çekicidir. Camide, orijinal taştan yapılan altı basamaklı bir minber, mihrabın solunda ise imamın vaaz vermek için kullandığı bir taş seki bulunmaktadır. Caminin köşk minaresi bölgenin en eski köşk minarelerindendir. Minarenin üstünde sonradan yapılmış bakır bir alem vardır. 1958’de heyelan sonucunda köyün bu bölümü afet bölgesi ilan edilmiş, cami de uzun süre kapalı kalmıştır. 2011’de restore edilerek ziyarete açılmıştır (Kaynak: Mehmet Kılıç/Avanos Araştırmaları Sitesi) (Fotoğraflar: Sözcü gazetesi).
Eski Avanos Ortaokulu: 1948 yılında eğitime başlayan okulun yapımında dönemin kaymakamı Süreyya Serbest ve belediye başkanı Sabri Berksun’un çabaları etkili olmuştur. Okulun ilk müdürü Osman Şenel’dir. Müzik öğretmeni olan Osman Şenel, güzel sesi ve keman çalmasıyla hatırlanmaktadır. Ortaokulun 1958 yılında 255 erkek, 41 kız öğrencisi olduğu kayıtlıdır. 1974 yılında liseye dönüştürülmüş, 1994 yılında ise lisenin yeni binasına taşınmasıyla kullanım dışı kalmıştır
Kaynak: Yavuz İşçen/Avanos Yaşam ve Gezi Rehberi/ Cappadocia Explorer
(Fotoğraflar: Mustafa Taşkın).
