DAMAT İBRAHİMPAŞA HEYKELİ VE HAKKI ATAMULU
Doç. Dr. Faruk GÜÇLÜ
Türkiye’nin önemli yontu ustalarından, heykeltıraş Derinkuyu doğumlu Hakkı Atamulu tarafından bronzdan ücretsiz olarak yapılan Sadrazam Damat İbrahim Paşa Heykeli Nevşehir Valiliğine ve Nevşehir Belediyesine bağışlanmıştır.
Hakkı Atamulu’nun Nevşehir il merkezine ikinci önemli hediyelerinden birisi de eski Nevşehir Valiliği binası önünde yapılan Atatürk Anıtı’dır. Nevşehir Valisi Rafet Yıldırım tarafından 1961 yılında açılan anıt için o zamanın Devlet Başkanı olan Cemal Gürsel’de bir kutlama telgrafı göndermiştir.
1946 yılında Nevşehir Valisi, Belediye Başkanı ve protokolünün katılımlarında gerçekleştirilen resmi törenle açılan Damat İbrahim Paşa Heykelinin ilk yeri Tarihi Kurşunlu Camisi’nin yanındaki Damat İbrahim Paşa Hamamı’nın hemen yakını idi. Heykel nedense buradan kaldırıldı. Daha sonra da seyahatine devam etti.
Heykelin ikinci yeri eski Hükümet Konağının önü ( Şimdi KAPEM - Gülbahçe)
Üçüncü yeri Eski Sanayi Meydanı ( Eski pazar ve eski terminal)
Dördüncü yeri 350 Evler Mahallesi Hasan Emmi Türbesi'nin yanı iken heykel seyahate devam etmiş ve heykelin beşinci yeri(son) ise Necdet Ersen Parkı içi(2020) olmuştur. Buraya yerleştirilen heykelin çevresine de su havuzu yapıldığı görülmektedir.
Heykel bronzdan yapılmış olup, Sadrazam Damat İbrahim Paşa sağ eliyle buğday başağını tutmakta, sol eli de yağına dayalı olarak bir lale tutarken tasvir edilmiştir. Bu heykeldeki merdane matbaayı, zeytin dalı barışı, lale ise Lale Devrini simgelemektedir. Heykelin kaidesinde “Damat İbrahim Paşa 1665/1660-1780” yazılıdır. Zaman içerisinde bronzdan yapılma başak ve lale çalınarak elleri boş kalmıştır.
Dünyaca ünlü heykeltıraş Rudolf Belling 3 Metre boyundaki bu heykel için“ Şimdiye kadar Türkiye’de yapılan en güzel yapıt” ifadesini kullanmıştır.
Ne acıdır ki, Nevşehir’in kurucusu, Osmanlı Devleti’nin en önemli sadrazamlarından birisi olan Damat İbrahim Paşa’nın heykeline zaman içinde gereken önem verilmemiş ve bütünlüğü korunamamıştır.1946 dan sonra heykel beş kez yer değiştirmiş ve heykelin başak ve lalesi kaybolmuştur. Umarım bundan sonra heykel hak ettiği şekilde korunmaya devam eder.
Yararlanılan Kaynaklar
-Fibhaber Sitesi,
-Dr. Faruk Güçlü,Anadolu Bozkırından Doğan Bir Güneş; Heykeltıraş Hakkı Atamulu, Ürün Yayınları,2020.
-Ayşe Karataş ; Türk Heykel Sanatında Hakkı Atamulu, Dokuz Eylül Üniversitesi GSE,Y.Lisans Tezi,2013
-Osman Aytekin, Dünden Bugüne Derinkuyu;2006
-Wikipedi