GÜVEN BUNALIMI
Yıl 1974. Yerli otomobil endüstrisi daha günümüzdeki denli gelişmemişti. Gerçi o zaman da tak-takıştır (montaj ) işi üretim vardı. Motor Avrupa' dan geliyordu, biz burada sacını, koltuğunu yapıyorduk.
Murat 124 otomobilimi sanayi sitesine götürdüm. Ortaokuldan arkadaşım Mehmet'in onarım işliğine teslim ettim. Arka borudan aşırı gürültü geliyordu. 'Tamam hocam,yaparız. İki saat içinde biter,' dedi Mehmet. Borç konusunu hiç konuşmadık.
Arka boru-egzos borusu onarılmamış, yenisi takılmıştı. Eskisinde çatlak vardı, kaynak yapılabilirdi. ' Hocam, yenisi daha iyi, eskisiyle kim uğraşacak?' dedi. Ve ekledi. 'Yan dükkana da bi uğrayın ! ' Ne işim var orada? Ben oraya uğramadan komşu dükkandaki yedek parçacı çıkıp geldi. ' Borcunuz 250 TL,' dedi. Aylığımın onda biri. 'Nedenmiş o?' dedim. Motoru açınca görmüşler. Radyatörden çıkan hortum kıyılmış, marş motoru takıntılıymış, debriyaj balatasını değiştirmişler. ' Yahu, bana sormadan niye yaptınız,' dedim. Gücenik gücenik 'Sana da iyilik yaramıyor ki hoca,' bakışları...Salt arka boru için girdiğim onarım yerinden büyük bir ödemeyle çıkabildim. Söyleniyordu komşu : ' Aslında, biz senden yarı fiyatını istedik,haberin olsun! Mehmet arkadaşımla birlikte okumuşsunuz ortaokulu. Baban Şükrü Bey de hocasıymış...' Fakat sezdim ki, ' Onarım için gelenlere biz parça takmazsak bu dükkan nasıl dönecek! ' demek istiyorlar...
Evinizde su düzeneği onarım gerektirse ne düşünürsünüz ? Musluk, batarya değiştrmek yıkımdır . Banyo, duşakabin, lavabo...
İstanbul Acıbadem'deki küçük evimizde perde rahatça açılıp kapanmıyordu. Bir ustaya haber verdim, geldi. 10 dakika sürmedi işi; 50 TL istedi; kuzu kuzu ödedik. Tartışacak mıydık bir de...
Kilitler ilkel, açkılar tenekeden. Kısa bir kullanımın ardından bozuluveriyor. Sağlam olan kilitler ateş pahası. Değiştirmeğe kalkın ya da yitirin de görün bakalım ... Yedeğini yaptırayım deseniz de masraftan kurtulamazsınız. Daha önceki kiracılarımız hiçbir kapıda açkı bırakmamışlar. Son kalan 3 aylık kirayı ödemeden izini kaybettirdiniz. Peki, açkıları neden ortadan kaldırdınız , ya da giderken yanınızda götürdünüz?
Cep telefonu, bilgisayar, televizyon onarımlarıyla ömrümüz geçip gidiyor. Ne demek onarım. Ona vereceğin parayla yenisini al. Yerli malı yurdun malı, herkes onu kullanmalı dedik, Manisa'da üretilen bit tv aygıtı aldık. 9 yılda 9 kez açıp, tadına vararak seyredemedik. Neden? Yarım saat iyi, sonra görüntü, ses yitip gidiyor. Güya ünya markası. Bildirdik. Gelip götürdüler. Bir ay sonra teslim ettiler. Hiç mi denemediniz. Aynı. Onarılamamış . Yine bildirdim. 538 TL ödersem belki onarılırmış. O parayla yenisi alınır. Kabul etmedim. Getirip verdiler. Ulaşım bedeli olarak da 35 TL almayı unutmadılar. Sıfıra sıfır elde var sıfır. Garanti süresi bitmişti aygıtın, ama yine de bir onarımı vardır bunun...
Evler elektronik aygıt çöplüğü olmuş. Bir konukları daha var artık; daha da varsıllaştı çöplüğümüz bu tv aygıtının katılımıyla. Ne mutlu !
Güven bunalımı var ve giderek de genişliyor...Güvensiz ortamda yaşam nasıl sürer ?
Prof Dr EMRULLAH GÜNEY