Bir riskin alınmaya değer olduğunu nasıl anlarsınız? Her fırsat kendi içinde küçük veya büyük riskler taşır. New York'lu restoran işletmecisi RickMoonen'e göre, bir risk almak için önündeki fırsatın 3 kriteri karşılıyor olması gerekir:
1. İnanç ve prensiplerime uygun mu?
2. Finansal kazanç getirecek mi?
3. Bu kazancı keyifle harcayacak zamanım olacak mı?
Bana göre de eğer bir risk alacaksak yukarıdaki üç kriter çok önemli, bu yazımda her işte olduğu gibi ihracat ve ithalat yaparken karşımıza çıkabilecek riskler ve yanlışlara değineceğim.
İhracatın firmalara doğrudan faydaları şunlardır;
· Pazar payının genişletme fırsatı verir.
· Eğer iç pazarda kapasite tam kullanılmıyor ise, üretimi artırma imkanı sağlar.
· İç pazara olan bağımlılığı azaltır, ya da iç pazardaki durgunluğu telafi etme imkanı verir.
· Dış pazarlara giderek, iç pazardaki rekabeti yayma imkanı verir.
· İç pazarda denenmiş ve test edilmiş ürünleri ihraç ederek dış pazara girilmesi, Pazar araştırması maliyetini azaltır.
· Uluslararası pazarlarda yaşanan yoğun rekabet, ihracatçıları, ürünlerini pazarın ihtiyaçlarına göre uyarlamak için teşvik eder, böylece teknolojik know-how düzeyinde gelişme sağlanır.
İç pazara veya dış pazarlara açılmanın riskleri şunlardır;
İhracatta karşılaşılan risklerin pek çoğunun iç pazarda karşılaşılanlar ile aynı olduğu unutulmamalıdır.
· Satışlar tahmin edilen seviyelerin altında kalabilir.
· Rekabet beklenenden daha fazla olabilir.
· Müşteriler ödeme yapmakta yavaş olabilir veya hiç ödeme yapamayabilirler.
Sadece İhracata özgü riskleri ise şöyle özetlenebilir;
· Hedef ülkeden ihracat gelirlerinin geri çıkışı kısıtlanmış veya yasaklanmış olabilir.
· Döviz kurlarındaki dalgalanmalar karları azaltabilir, ortadan kaldırabilir, hatta kayıplara neden olabilir.
· Ödeme yapılmaması veya sözleşme ile ilgili diğer anlaşmazlıklarda, yargıya gitmekte sorun çıkabilir.
· Savaş, iç savaş veya yabancı devlet tarafından millileştirme gibi hedef pazardaki istikrarsızlıklar kayıplara yol açabilir.
· Ürün yabancı pazarda kabul görmeyebilir.
İhracatçılar tarafından en fazla yanlışlar;
· Dış pazarlama stratejisi geliştirmeden ve pazarlama planı yapmadan önce ihracat konusunda bilgi ve destek veren kurumların hizmetlerinden yararlanmamak veya gerekli bilgileri temin etmemek
· Birkaç coğrafi bölge üzerinde yoğunlaşmak yerine, tüm dünyadan talepler aramak.
· İç Pazar satışlarında patlama olduğunda, ihracatı ihmal etmek.
· Bir ürünün ve bir pazarlama tekniğinin, otomatik olarak tüm pazarlarda başarılı olacağını varsaymak
· Yabancı ülkelerin kurallarına ve kültürel tercihlerine göre ürün geliştirilmesinde yeterince istekli olmamak.
· Servis, satışlar ve garanti konusundaki dokümanların, yabancı dillerde hazırlanmaması
· Firmanın kendi ihracat bölümünü kuramaması halinde, bir ihracat yönetim firmasında hizmet almayı düşünmemesi
· Ürün için satış sonrası hizmetleri sağlamakta başarısız olması.