Nevşehir Kalesi, Türkiye’de ayakta kalabilen kalelerin en güzel örneklerinden birisi olup, gerek ihtişamı gerekse tarihiyle şehir merkezinde, hemen herkesin dikkatini çeken bir tepe üzerinde konumlanmaktadır.
1400 yıl öncesine ait bir "Yeraltı Şehrinin Üzerinde Nevşehir Kalesi"
“SELÇUKLU DÖNEMİNİN SAVUNMA AMAÇLI EN İYİ KALELERİNDEN BİRİSİDİR”
Şehrin En Güzel Seyir Noktası ve Dünyanın en büyük yeraltı şehir yerleşiminin de bulunduğu tarihi Nevşehir Kalesi yüzyıllardır dimdik ayakta ...
Nevşehir’in ilk yerleşim yerinde, sağlam bazalt kütleli bir tepenin üzerinde bulunan kale, Osmanlı döneminde ise Nevşehirli Damat İbrahim Paşa tarafından onarılmış. 12. yüzyılda Selçuklular döneminde, Bağdat’a giden kervan yolunun korunması amacıyla inşa edildiği düşünülen kale, Cumhuriyet döneminde ise onarım görmüş. Sur duvarları halen sağlam durumda bulunan Nevşehir Kalesi’nin inşa malzemesinde kesme taş ve moloz taştan kullanılmış. Beşgen planlı olan kalenin sur duvarları dört burçla takviye edilmiş. Üzerinde 42 mazgalı bulunan kalenin ön ve arkasında iki ayrı giriş kapısı bulunuyor.
Nevşehir'de bulunan Dünyanın en büyük yeraltı şehri tamda bu kalenin altında yer alıyor.
Ovaya hâkim bir noktada bulunan Nevşehir Kalesi’nin Selçuklu zamanında Bağdat’a giden kervan yolunun korunması amacıyla inşa edildiği tahmin edilse de, yapı olarak Bizans mimari üslubuna ait olduğu görüşü de var. Savaşlardaki kuşatmalar sırasında su ihtiyacının karşılanabilmesi için, kale içinden ovaya kadar inen bir tünel olduğu, bu tünelin sonradan kapandığı rivayet ediliyor. Üçüncü derece arkeolojik sit alanı ilan edilen Nevşehir Kalesi çevresindeki 11 mahalleyi içine alan kazı çalışmaları sırasında yeraltı şehri bulunmuştu. Hz. İsa’nın göğe yükselişini tasvir eden fresklerin bulunduğu ve Ortodokslar açısından önemli bulgular içeren tarihi kiliseye ulaşılan yer altı şehrinde, yakın tarihte de beşinci ve altıncı yüzyıla tarihlendirilebilen kayadan oyma manastıra rastlandı.
İşte Nevşehir Kalesi Resmi Görev Emri...
Nevşehir ili ile sembolleşmiş tarihi kalesi hakkında bunları daha önce hiç duymamıştınız...
Nevşehir il merkezinin güneybatısındaki bir tepe üzerinde kurulmuş olan bu kalenin kitabesi günümüze gelemediğinden yapım tarihi kesinlik kazanamamıştır. Bununla beraber yapı üslubundan Bizans döneminde yapıldığı sanılmaktadır. Selçuklu döneminde ve Osmanlı döneminde Damat İbrahim Paşa tarafından onarılmıştır. Son olarak da 1966-1979 yıllarında onarılmıştır.
Kale kesme taş ve moloz taştan yapılmış olup, beşgen planlıdır. Sur duvarları dört burçla takviye edilmiş, üzerinde de 42 mazgalı bulunmaktadır. Kalenin ön ve arkasında iki ayrı giriş kapısı vardır.
İşte Nevşehir Kalesi için o görev emri:
1727 yılı, Nisanında gönderilen bir hükümde Nevşehir kale dizdarına özetle şöyle deniliyordu:
“Harap halde bulunan civardaki kalelerdeki görevliler Nevşehir Kale’sinde görev yapmak istemediğine göre bunların yerine dışarıdan asker temin edilmesi daha uygun olacaktır. Sen ki adı geçen dizdarsın, Niğde ve Karahisar kaleleri muhafızlarına tahsis edilen 99.100 akçelik gelirle, birer kale kethüdası, imam, müezzin, kayyum, topçubaşı, topçular kethüdası, topçu serbölüğü ve serbölük, 2 kapıcı ve 14 topçu istihdam edesin” (BOA, A.DVNS.MHM.d, 134/224)
Selçuklular döneminde, Bağdat’a giden kervan yolunun korunması amacıyla inşa edilmiştir. Nevşehir’in eski yerleşim yerinde, sağlam bazalt kütleli bir tepenin üzerinde bulunan kale, Osmanlı döneminde Damat İbrahim Paşa tarafından onarılmış ve cumhuriyet döneminde de yeniden restore edilerek tahrip olmaktan korunmuştur. Sur duvarları genelde sağlam olup, kale girişi güneybatı yönündedir.
Nevşehir Kalesi, Kapadokya’nın kalbi Nevşehir’in tabiat harikası peri bacalarının arasında şimdi ziyaret edilmeyi bekliyor.
Nevşehir Kalesi
Nevşehir kalesi İç Kale
Nevşehir Kalesi Surları seyirdim yolu
Nevşehir Kalesi Mazgalları