Kış mevsimine yaklaştığımız bu günlerde Sağlıklı ve güçlü bir koloni için arıların uygun olarak kışlatılması gerekir.
Konuyla ilgili olarak Nevşehir İl Tarım ve Orman Müdürü Özgür Memiş, yaptığı açıklamada; Nevşehir toprak ve iklim özellikleri yönünden zengin bir coğrafya ile doğal bitki örtüsü açısından yerli ve gezginci arıcılara konak yeri olmaktadır. Toprak yapısının elverişli olması sebebiyle geçmişte yüksekte tepe ve duvarlarda oluşturulan arılıklarda bal üretimi yapılmaya çalışılmıştır. Günümüzde halen bu tip arıcılık nadiren yapılıyorsa da büyük çoğunlukla fenni ve modern kovanlarda yetiştiriciliği yapılmaktadır" dedi. Arıların doğal yaşama, ürünleri ile sağlık ve beslenmeye olan katkıları nedeniyle bölgede bir değer taşıdığını söyleyen İl Müdürü Özgür MEMİŞ Arıcılık Faaliyetlerinin Tarım ve Orman Bakanlığı ve İl Müdürlüğünce teşvik edilerek desteklendiğini bildirdi ve arıların kış dönemini sağlıklı geçiremediği takdirde bahar mevsimine güçlü giremeyip toparlanamayacaklarını ifade etti ve arıların kış bakımlarına tekniğine uygun olarak dikkat edilmesi hususunda uyarılarda bulundu.
ARILARDA KIŞLIK BAKIM İŞLERİ
- Arıları kışa hazırlama bakımından güz dönemi çok önemlidir. Bu dönemde arılar tam bir kontrolden geçirilir. Ana durumları, yavru durumu, işçi arı durumu, kışlık bal durumu ve kovanların sağlamlığı kontrol edilir.
-Ana arılar genç olmalıdır.
- Anasız kovanlar birleştirilir.
- İşçi arısı az ve zayıf kovanlar kışı çıkaramayacağı için birleştirilmelidir.
- Mevcut durumu iyi olup, balı noksan olanlar varsa, ballı çerçeve verilir. Yoksa, şurup ve kekle besleme yapılır.
Kışa hazırlanan kovanlarda, kışlatma döneminde yakalanması muhtemel hastalıklara karşı koruyucu ilaçlar katılarak yemlemeler yapılmalıdır.
- Kışa hazırlanan kovanlarda, arıların kaplayabileceği kadar çerçeve kuluçkalıkta bırakılmalıdır.
- Arı mevcuduna göre, kovanda 10-20 kg. bal bırakılırsa, kış için yeterli olur.
- Kışa hazırlanan kovanlar yağmur ve sel sularından korunmalı, uçma delikleri daraltılmalı, aşırı rüzgâr ve rutubetten korunmalıdır.
- Arılı kovanların kışlanacağı yer sessiz ve güvende olmalıdır.
Bal Arıları için kış ayı ölü bir mevsimdir. Bu nedenle arılar ya kışlaklarda ya da gerekli tedbirler alındıktan sonra dışarıda kışlatılmalıdır.
Arılar kış uykusuna yatmazlar, petekler üzerine kümelenerek kışı geçirirler. Ortam ısısı arının biyolojik faaliyetleri 33-36 derece, uçabilmesi için asgari 7-8 derece ve besin toplayabilmesi için en az 10-14 derece olması gerekir.
Kış İçin Gerekli Yiyeceğin Bırakılması
Kolonilere kış yiyeceği olarak bal ve polen depolanmış petekler bırakılır. Ancak petekler tamamen balla dolu olmayıp alt yarılarındaki gözler boş olmalıdır. Çünkü kışın arılar bal dolu gözler üzerinde değil, peteklerin balla dolu kısmının hemen altındaki boş gözler üzerinde salkım kurarlar.
Özellikle ilkbaharda taze polen gelmeye başlayıncaya kadar ki dönemde arıların yavru yetiştirmeyi, başlatıp sürdürebilmeleri için bırakılan ballı peteklerin 3-4 tanesinde aynı zamanda yeterince polen de olmalıdır. Genel kural olarak kuluçkalıktaki bal hasat edilmeyip arıya bırakılmalıdır.
Ana Arının Durumu, Zayıf Koloniler ve Hastalık Kontrolü
Yapılacak kontrollerde arı mevcudu az olan zayıf koloniler, anasız, ana arısı yaşlanmış, verimsiz ve sakat olan koloniler birleştirilmelidir. Başarılı kışlatma için mutlak surette sonbaharda bir dönem yavru üretimi sağlanarak kışa genç arı ve ana arı ile girilmelidir. Yapılacak denetimlerde herhangi bir hastalık tespit edilen kolonilerde gerekli önlemler alınmalı ve tedavi edilmelidir. Sonbahar teşvik yemlemesinden sonraki kuluçka aktivitelerinin çok azaldığı dönemlerde sonbahar dönemi varroa mücadelesi mutlaka yapılmalıdır.
Bu koşullar dikkate alındıktan sonra diğer önemli hususlar ise: kovanların sağlamlığı gözden geçirilerek gerekirse değiştirilmeli kovandaki arılı, yavrulu ballı-polenli çerçeveler düzenlenerek fazla petekler alınmalıdır. Kovanda herhangi bir hastalık ve zararlı varsa gerekli müdahaleler yapılmalı en sondaki çerçevenin yanına bölme tahtası konularak boş kalan kısımdan soğuğun girmesi engellenmelidir. Kovanlar bir sehpa üzerine oturtulmalı Koloniler rüzgâr almayan ve mümkünse üstü kapalı bir arılıkta kışlatmaya bırakılmalı, kovan uçuş delikleri daraltılmalı, kovan örtü bezi soğuğu geçirmeyen bir malzemeden seçilmeli örtü beziyle kovan arasına kovanda oluşacak nemi çekmesi için gazete kâğıdı örtülmeli, kabartılmış petekler arıcıya tekrar gerekli olacağından muhafazası çok önemlidir. İyi muhafaza edilmeyen petekler mum güvesi ve fare gibi zararlılarına maruz kalabilir.
Arıları Kışa Hazırlama ve Kışlatma
Arıların kışlatılacağı arılık; kuzeyi kapalı güneyi açık, güneş gören ve mümkünse üstü kapalı yerler seçilmelidir. Açık arılıklar ise rüzgâr almayan, su tutmayan ve nem biriktirmeyen yerler olmalıdır.
Kovanlar mutlaka yerden 30-40 cm yüksekliğinde bir sehpa üzerine konulmalıdır.
Kovan içi sıcaklık 14 °C ye düştüğünde arılar kış salkımı yaparlar salkımın merkezi 36 °C dış yüzeyinde ise 5-8 °C'dir. Salkımdan herhangi bir nedenle düşen arı tekrar salkıma çıkamaz ve ölür. Bu nedenle kışlatma yeri olarak arıların kış salkımını bozacak gürültü ve sesten uzak yerler seçilmelidir.
Kovanların uçuş delikleri içindeki arılı çerçeve sayısı dikkate alınarak uygun malzeme ile daraltılmalıdır.
Kışlatmanın iyi olması için yapılması gerekenleri özetlersek;
Ana arı genç olmalıdır.
İşçi arı miktarını arttırmalıdır.
Kovanda kış için yeterli bal ve polen olmalıdır.
Arı ailesi sağlıklı olmalı ve havalandırma iyi olmalıdır.
Kovanlar sağlam olmalıdır.
Kışlatma yeri ve zemini iyi seçilmelidir.
Kovan uçuş deliği uygun şekilde daraltılır. Kovan içindeki boşluk bölme tahtası ile kapatılır. Kovaları sert rüzgârlardan korumak için güneydoğu yönünde, hafif eğimli, su tutmayacak ve gürültüsüz bir yere koymak uygundur. Bütün ihtiyaçları karşılanan koloniler için soğuk havanın hiçbir sakıncası yoktur. Havasızlık nem ve direk rüzgârlar sorun oluşturabilir. Kovanlarda ısı izolasyonu sağlanmalıdır.
Kovan uçuş deliği açık kalacak şekilde kovanın dışı ve içi izole edilir.
Bütün bu bilgiler dikkate alındığında arıcılarımızın, varroa, güve vb. hastalıklarla mücadelelerini mutlaka yapmalarını gerek duyulduğunda detaylı bilgi ve teknik destek için İl Tarım ve Orman Müdürlüğümüze müracaat edebilirler.