Nevşehir Kapadokya bölgesinin şifalı bitkileri arasında yer alan iğdeler oldu. Özelikle baharda çiçekleri mislergibi kokan iğde meyvesi olgunlaştı.
Zeytin Büyüklüğünde Oluşan İğde Meyvesinin Üzerinde Kalınca Bir Kabuğu Bulunur İçinde Kepek Şeklinde Lapa Meyvesi Yenir Ağızda Burulma Yapar. Bir ağaçtan yaklaşık olarak 5-7 kg ürün alınır.
Tüm Dünya genelinde büyük önem arz eden ve aranılan İğde meyvesi nedendir bilinmez ama Nevşehir ve yöresinde faydası olmayan hatta zararlı bir çalı parçası olarak değersiz olarak görülmektedir. Bu yüzden bağ,tarla gibi bir çok arazileri çevreleyen iğde ağaçları bilinçsizce kesilerek yakılmaktadır. Bu büyük yanılgıdan dönülmesi gerekir. Bu manada Ürgüp eski Belediye Başkanı Fahri Yıldız, başkanlığı döneminde yöre geneli uygulamaların aksine Ürgüp ve çevresini iğde ağaçlarıyla donatmak için seferberlik başlatmış bu örnek çalışması büyük takdir toplamıştı. Maalesef gelinen noktada bu şifa dağıtan iğdelere bölgemizde aynı hassasiyet göderilmemektedir.
Peki genelde Nevşehir'de kimsenin aldırış etmediği bu mucize meyve iğdenin faydaları nelerdir? İğde meyvesi nelere iyi gelir? İşte Uzakdoğu'da asırlardır ilaç yerine kullanılan mucizevi besin yabani iğdenin faydalarını sizler için araştırdık.
Cengiz Han'ın gizli iksiri 'iğde' nin faydalarını Nevşehir'de vatandaşlarımız bilmiyor...
Moğol hükümdarı Cengiz Han, emir yayınlayarak artık her öğün ordusuna bu mucize bitkiden yedirdiği, ayrıca hastalanan atlarınıda iğdelerden yedirerek iyileştikleri rivayet ediliyor. Yine, Rus kozmonotların da uzayda yolculuklarında güneş radyasyonun kötü etkilerinden korunmak için, Omega 7'nin doğal kaynağı olan iğde yediklerini ve iğde yağlarını kremlerinde kullandıkları bildiriliyor.
Doğadaki tek omega 7 kaynağı olan yabani iğde, her ne kadar ilimizde pek sık tüketilmese de Uzakdoğu'da birçok hastalığa şifa kaynağı oluyor. Bu bitki, Moğol hükümdarı Cengiz Han tarafından askerlere her öğün verilirdiğini biliyor muydunuz?
Kıymeti bilinse baştacı yapılacak iğde hakkında sizler için derlediğimiz bu önemli bilgileri paylaşıyoruz...
İğde (Elaeagnus), bir tür meyve ve bu meyveyi veren İğde ağacı türlerine verilen genel addır. İğde Türkçe kökenli bir kelime olup küçük boy yemiş anlamındaki yiğde kelimesinden evrilmiştir. Azotu kökünde depolayabilme özelliği sayesinde en verimsiz topraklarda dahi yetişir.
Zeytingiller ailesine ait bir meyve türü olarak bilinen İğde meyvesi, küçük ve oval şekilde bulunur ve en verimsiz topraklarda bile yetişebilir. Mucizevi şifa dağıtmasına rağmen Nevşehir'de halk arasında bu özelliği ile pek bilinmeyen bir meyve türü olsa da sağlık açısından vücuda birçok fayda sağlamasıyla bilinir.
Ayrıca kuraklığa dayanıklılığı sebebiyle pek çok türü erozyonla mücadeledede kullanılabilmektedir. Yaz kış yeşildir ve yapraklarını döker. Türkiye'de özellikle Güneydoğu ve İç Anadolu bölgesinde yetişir. Nevşehir il genelinde çokça bulunmaktadır. Bağ ve bahçe kenarlarında çit bitkisi olarak da kullanılır. Böbrek rahatsızlığı olan kişilere bolca yemeleri tavsiye edilmektedir. Meyveleri zeytin büyüklüğünde ve sarı-kahverengi olup, yenilebilir. Bağırsak bozukluklarını ve ağız pasını gidermek için de kullanılır.
İğde meyvesi, reçel ya da marmelat olarakta tüketilir. Bunun yanında meyveler olgunlaştıkça kabukları kolayca soyulabilir ve kabuğun altından yumuşak bir doku ortaya çıkar.
İğdenin Faydaları Nelerdir?
Antioksidan ve antiinflamatuar bileşikler ile birlikte C vitamini ve prebiyotik lifler barındıran açısından zengin bir meyve olan iğde, C vitamini özelliğiyle vücudu serbest radikal hasarına karşı koruyan güçlü bir antioksidandır. Sindirimi kolaylaştırarak kabızlığı önleyici etki sunan iğde meyvesi aynı zamanda hem bağışıklık sistemini korur hem de kalp sağlığını destekler.
Güçlü bir antioksidan iğde meyvesinin vücuda sağladığı faydalar şunlardır:
- İğde sindirim sistemini düzenleyerek kabızlığı önler
- Vücudu serbest radikallere karşı korur
- Bağışıklık sistemini güçlendirir
- Kolesterolü düşürerek kalp sağlığını korur
- Düşük glisemik indekse sahip olduğundan kan şekerini düzenlemeye yardım eder
- İğde meyvesi ağız ve diş sağlığı için yararlıdır
- Karaciğer yağlanmasını azaltabilir
- İğde aynı zamanda böbrek taşı düşürmeye yardımcıdır
- Kansere karşı koruyucu etkisi bulunan bileşenler içerir
- A vitamini ve lutein içerdiğinden göz sağlığı için yararlıdır
- Omega 7 içeriğinden dolayı saç ve tırnakları güçlendirebilir
- Egzama hastalığının tedavisi için destekleyici etki gösterebilir
Antiinflamatuar ve analjezik etkiye sahiptir
İğde içerisinde ki ethanol ekstratı ile antiinflamatuar etki göstererek ağrı ve iltihap tedavisine yardımcı olabilir. Analjezik etki gösteren quercetin de içeren iğde, kas gevşetici etki gösterip osteoartrit semptomlarının azaltılmasına da yardım edebilir.
Mide ve sindirim sağlığını düzenlemeye yardım eder
İğde gastrointestinal sorunların çözümüne yardım eder. Mide asidi salgısını azaltarak mide rahatsızlıkları ve ülser için önleyici etki gösterebilir. Lif içeriği ile de kabızlık gibi sorunları iyileştirebilir.
İğde yaraları iyileştirebilir
İğde yaraların iyileşimesini hızlandırabilir. Flavonoidler gibi fenolik bileşikler içermesi, hücre çoğalmasının hızlanması, daha fazla kolajen üretilmesi ve hiyalüronat sentezi uyarıcı A vitamini de içeriyor olması yaraların hızlı iyileşimesine etki edebilir.
Antioksidan açısından zengindir
Polifenoller reaktif oksijen türlerinin (ROS) ürettiği oksidatif stresi baskılayabilmektedir. Serbest radikal türlerini de nötralize edebilir.
Kas gevşetici etki gösterir
İğde özünün sahip olduğu ekstratlar iğdenin doğal kas gevşetici özellikler göstermesini sağlayabilir. Bu anlamda kasları gevşeterek oluşan ağrıları azaltmaya yardım edebileceği gibi bağırsak kolik ağrılarını da dindirmeye yardım edebilir.
Kan şekerini düzenlemeye yardım eder
Düşük glisemik indekse sahip olan iğde, kan şekerini düzenleyici etki gösterir.
Kalp sağlığını destekler
Antioksidan içeren iğde kan basıncını düşürmeye yardım ederek kardiyüvasküler hastalıklara karşı koruyucu etki gösterebilir.
İğde Hangi Hastalığa İyi Gelir?
İğde meyvesi zengin C vitamini içeriği sayesinde grip, soğuk algınlığı gibi hastalıklara karşı koruma sağlar, bunun yanında mide şişkinliğini geçirerek ishale de iyi gelir. Lif bakımından güçlü bir meyve olan iğde aynı zamanda kabızlığa karşı etkili olmasıyla birlikte kan basıncı ve kolesterolü düşürerek kişiyi kalp hastalıklarına karşı korur.
İğde meyvesi genellikle şu hastalıklara karşı tüketilebilir:
- Lif açısından zengin olduğundan kabızlığa karşı kullanılır.
- Demir eksikliğinden kaynaklı anemiyi iyileştirir
- Kan şekerini düzenlendiğinden diyabet hastalarının tercihidir.
- Kan basıncını ve kolesterol düşürücü özelliği sayesinde kalp hastalıklarına karşı korur.
- Böbrek hastalıklarına karşı kullanır ve böbreklerin düzenli çalışmasını sağlar.
İğde Tozunun Faydaları Nelerdir?
Hem antioksidan hem de antimikrobiyal açıdan öne çıkan iğde tozu, mideve bağırsakların enfeksiyonuyla birlikte yara ve ödemle mücadele eder. Aynı zamanda iğde tozu, pıhtılaşan beyaz kan hücrelerinin miktarını azaltarak kan basıncı ve kolesterolü düşürerek kalp hastalıklarının riskini azaltabilir.
İğde Meyvesinin Kalbe Faydası Var mı?
Taze olarak tüketildiğinde vücut için birçok fayda sağlayan iğdenin kalp sağlığına da birçok yararı bulunur. Oksidatif stres, kalp hastalıklarına neden olan faktörler arasında yer alır. İğde meyvesi antioksidan içeriği sayesinde oksidatif stresi azaltarak kalp hastalıklarının önüne geçer. İçerisindeki lifler sayesinde düzenli tüketiminde kolesterolü düşürür ve kalp krizi riskini azaltır.
İğde Meyvesi Nasıl Tüketilir?
Taze olarak tüketilen iğde meyvesinin tadı, hafif ekşi ve tatlı karışımıdır. Çiğnendiği zaman hafif sulu bir kıvama sahiptir. İğde, reçel, tatlı tariflerinde tatlandırıcı, salatalarda ya da smoothie olarak tüketilebilir. Bunun yanında iğde ağacının yaprakları da suda kaynatılarak iğde çayı ya da iğde suyu olarak kullanılabilmektedir. Çekirdeği ezilip, macun yapılarak cilt sağlığını için tercih edilebilir.
İğde Çayı Nasıl Yapılır?
1 bardak için 4-5 adet iğde kullanılır. 1 bardak ölçüsünde kaynamış suyun içerisine iğdeler atılır, iğdeler soyulmaya başlayana kadar kaynatılır. İğdeler demliğin dibine çöktükten sonra 5 dakika demlemeye bırakılır. Suyu süzdükten sonra iğde çayı içilmeye hazır hale gelir. İster sıcak ister soğuduktan sonra içebileceğiniz iğde suyunu tatlandırmak için dilerseniz bal ya da benzer bir tatlandırıcı ilave edebilirsiniz.
İğde Meyvesi Nasıl Saklanır?
İğde meyvesi, taze olarak tüketilen meyveler arasında yer alır. İğde meyvesi nasıl saklanır sorusunun cevabı şu şekildedir:
- İğde meyvesi oda sıcaklığında birkaç gün boyunca saklanabilir.
- Uzun süre taze kalmasını istiyorsanız buzdolabında sebze bölümü tercih edilebilir.
- Kurutularak da saklanabilen iğde meyvesi, atıştırmalık olarak uzun süre dayanıklılığını korur.
İğdenin zararı var mı?
İğde fazla tüketilmesi durumunda kabızlık yapabilir. Bunun yanında kuru ve susuz bir meyve olan iğde yendikten sonra ağızda kuruluğa sebep olarak su ihtiyacı doğurabilir. 100 gram iğde meyvesinde 20 gram şeker bulunur.
İğde kilo verdirir mi?
İçerisindeki Omega 7 sayesinde metabolizmanın düzene girmesini sağlayarak kilo kontrolüne yardımcı olur. Vücudun insülin hassasiyetini de koruduğundan yağı enerjiye dönüştürmede etkili olur. Diyetinize ek olarak ölçülü bir şekilde tükettiğinizde kilo verdirdiği bilinmektedir.
İĞDE VE İĞDE ÇİÇEĞİNİN FAYDALARI
İĞDENİN FAYDALARI :İğde çok lezzetli bir meyve olmasına rğmen un gibi oluşuyla insanların ağzında garip bir tat bırakır. Ama buna rağmen sağlık açısından son derece yararlıdır.
1- İshalde iğde yenilmesi tıpkı limon ve şeftalide olduğu gibi epeyce yararlıdır.
2- İğde meyvelerini belli bir süre düzenli olarak yerseniz idrar tutamama ve idrara çıkma zorluğunu yenmenize yardımcı olacaktır.
3- Böbrek rahatsızlıklarına iyi gelir.
İĞDE ÇİÇEĞİNİN FAYDALARI : Baharın gelişiyle birlikte iğde çiçekleri mis gibi kokmaya başlar. İğde çiçeklerinin içeriğinde, Flos Elaeagni bulunur.
1- Kabızlığı giderir,
2- kuvvet vericidir,
3- iyi bir antiseptiktir.
4- C vitamini deposudur.
5- Gribe karşı etkilidir.
6- İğde çiçeklerini koklamak zihne kuvvet ve açıklık verir.
17- Egzama için iğde Çiçeği ; Egzamada, iğde çiçekleri toplanıp kaynatılır ve her zaman olduğu gibi balla tatlandırılarak içilir. Bu şurubun öksürüğe ve bağırsak bozukluklarına da iyi geldiği bilinmektedir.