Şifalı içmeleriyle ünlü Çayağıl (Acısu) Vadisi bir zamanlar Avanos ve Nevşehir'in gözde piknik alanı idi, bu günlerde maalesef hak ettiği ilgi ve değeri görmüyor.
Nevşehir’in şifalı suları, başta merkez ilçe olmak üzere hemen hemen bütün ilçelere yayılmış durumdadır. Delikli Maden Suyu, Akıllı Maden Suyu, Çayağıl Maden Suyu, Tokurdak Maden Suyu, Sarıkaya Maden Suyu ile Sulusaray İçmesi, Merkez ilçe sınırları içindeki önemli şifalı su kaynaklarıdır. 11 merkezine 5 kilometre uzaklıktaki Kızıltepe köyünde bulunan Kızıltepe Maden Suyu ile Çorak İçmesi, yine 13 kilometre uzaklıktaki Karakaya İçmesi ‘Karakaya Maden Suyu’, aynı kimyasal ve tıbbi özelliklere sahip sulardır. Hepsi, sodalı soğuk maden suları kapsamında değerlendirilen kaynaklardır. Mide, bağırsak, karaciğer ve safra kesesi hastalıklarına iyi gelir, sindirimi kolaylaştırırlar.
Ürgüp’ün Çökek köyündeki Çökek İçmesi ile Üzengiçay İçmesi de aynı özellikleri gösteren sulardır. Üzengiçay İçmesi, ilçe merkezine 3 kilometre uzaklıkta, Üzengi Çayı yakınlarındadır. ‘Üzengiçay Maden Suyu’ adıyla da anılan bu suyun şişelenip pazarlanması ve ekonomik açıdan değerlendirilmesi konusunda çalışmalar yapılmaktadır.
Nevşehir’in Avanos ilçesindeki Ballıca Maden Suyu ile Gülşehir ilçesine bağlı Gümüşkent bucağındaki Gümüşkent İçmesi de, yine benzer özelliklere sahip sulardır. Gülşehir’in Salanda (Gümüşkent) İçmesi ise çok ünlü bir içmedir. Bol miktarda karbondioksit içerir. İçimi kolay, sindirim sistemini rahatlatan ve hazmı kolaylaştıran bir sudur.
Nevşehir’in 2000 Evler Mahallesi’nde halk tarafından Çorak mevkii olarak da bilinen "tuzlu su" diye bilinen ve halk arasında yakın çorak diye adlandırılan içmecesi ile yine Nevşehir-Avanos karayolu üzerinde Karakaya çayala mevkiinde bulunan "Uzak çorak" olarak adlandırılan içmeceleri bu günlerde maalesef hak ettiği ilgi ve değeri görmüyor. Peki Nevşehir de bulunan bu içmecelerin ne gibi faydaları var ?
Çorak ve Karakaya İçmeceleri: Nevşehir-Avanos karayolu üzerindeki bu içmecelerden; Çorak İçmecesi il merkezine 5 km., Karakaya İçmecesi de 13 km. uzaklıktadır. Alkali düzeyi yüksek, tuzlu ve bikarbonatlı olan Çorak suyu, içme olarak değerlendirildiğinde sindirimi kolaylaştırıcı etki yapmaktadır. Sodyum bikarbonatlı ve alkalik sulardan olan Karakaya İçmecesi de mide ve bağırsak rahatsızlıklarının tedavisinde kullanılmaktadır.
Çayağıl (Acısu) : Çok uzun yıllardır Avanos' un en önemli mesire yeri ve piknik alanıyken sonradan eski önemini yitirmiş, Göreme Köyünün kasaba olmasıyla Göreme topraklarına dahil olmuş tarihi bir bölgemizdir. Avanos' un 4 Km Güneyinde Nevşehir karayolu üzerindedir. Karakaya veya Karaya da deniyor, Acısu denildiği de oluyor Irmağa yakın kısımlara ( son foto) Yüksek Ağıl denir..
Nevşehir'in Çorak ve Karakaya İçmeceleri
Nevşehir-Avanos karayolu üzerindeki bu içmecelerden; Çorak İçmecesi il merkezine 5 km., Karakaya İçmecesi de 13 km. uzaklıktadır.
Alkali düzeyi yüksek, tuzlu ve bikarbonatlı olan Çorak suyu, içme olarak değerlendirildiğinde sindirimi kolaylaştırıcı etki yapmaktadır. Sodyum bikarbonatlı ve alkalik sulardan olan Karakaya İçmecesi de mide ve bağırsak rahatsızlıklarının tedavisinde kullanılmaktadır.
NEVŞEHİR KAPLICALARI VE İÇMELERİ
Kozaklı Kaplıcaları: Nevşehir’in Kozaklı ilçesinde bulunan kaplıcalar daha çok kış aylarında tercih edilmektedir. Burada bulunan kaplıca ve termal oteller sağlık turizmi için tercih edilen yerlerin başında gelmektedir. Kaplıca sularının romatizma, kireçlenme, kas hastalıkları, sedef ve egzamaya iyi geldiği bilinmektedir.
Bayramhacılı Kaplıcası: Nevşehir’in Avanos ilçesinde bulunan Bayramhacılı Kaplıcası fay etkileri sonucu oluşmuştur. Sıcaklığı 41oC olan kaplıca suyu karbondioksit ve tuz içermektedir. Deri ve romatizma hastalıklarına iyi gelen kaplıcanın çevresinde turistik tesisler yer almaktadır.
Bahçeli İçmesi: Nevşehir’in Ürgüp İlçesinde bulunan Bahçeli İçmecesinin sıcaklığı 18oC’dir. Su oldukça gazlı olup kokusuzdur. İçme suyunun özelliği ise hazmı kolaylaştırması ve böbrekleri temizlemesidir.
Çorak ve Karakaya İçmeleri: Nevşehir- Avanos karayolu üzerinde bulunan Çorak ve Karakaya İçmelerinden tuzlu ve bikarbonatlı olan Çorak içmecesinin sindirimi kolaylaştırıcı etkisi varken, sodyum bikarbonatlı Karakaya içmecesi ise mide ve bağırsak rahatsızlıklarına iyi gelmektedir.
Üzengiçay İçmesi: Ürgüp’ün 3 km güneyinde bulunan içmece Üzengiçay yatağının iki yanından çıkmaktadır. Hafif kükürt içeren su, hidrojen kokuludur. Karaciğer ve safra kesesi yetmezliğine iyi geldiği söylenen içmece çevresi yöre halkı tarafından mesire yeri olarak da kullanılmaktadır.
Çökek İçmesi: Nevşehir’in Ürgüp ilçesi Damsa Çayı vadisinden çıkan Çökek İçmecesinin sindirime, hemoroide ve deri hastalıklarına iyi geldiği söylenmektedir.
Gümüşkent (Salanda) Kaplıcası (Gülşehir) : Nevşehir ili Gülşehir ilçesi Gümüşkent bucağının kuzeyinde bulunan Gümüşkent Kaplıcası aynı zamanda da içme niteliğindedir. Kaplıcanın suyu bir havuz içerisinden kaynamakta ve ikinci bir havuzda toplanmaktadır. Saniyede 1 lt. kaynayan kaplıcanın suyu deri hastalıklarının tedavisinde kullanılmaktadır. Gümüşkent içmesinin suyu toprak alkali bikarbonatlı ve bol karbondioksit içermektedir. Karaciğer, safra kesesi ve metabolizma rahatsızlıklarının tedavisinde kullanılmaktadır.
Çorak İçmesi (Avanos) : Nevşehir-Avanos karayolu üzerindeki bu içme 2000 Evler mahallesindedir ve karayolu üzerinde bulunan bu içme kırık faylardan kaynaklanmaktadır. Bu içmenin alt yapı tesisleri yapılmıştır. Gelenler günü birlik yararlanabilmektedir. Geceleme imkanı yoktur.
Suyun debisi çok az olup, 0.5 lt/sn.dir. Suyun tuz oranı çok fazla olup, toprak, alkalik, tuzlu, bikarbonatlı sular grubuna girmektedir. Alkali, tuzlu ve bikarbonatlı olan çorak madensuyu, içme olarak değerlendirildiğinde sindirimi kolaylaştırıcı, salgıyı artırıcı etki yapmaktadır. Bu sular, içme olarak değerlendirildiğinde sindirimi kolaylaştırıcı, salgıyı artırıcı etki yapmaktadır.
Karakaya İçmesi (Avanos) :Nevşehir-Avanos karayolu üzerinde, il merkezine 13 km. uzaklıktadır. Alt yapı tesisi yoktur ve gelenler günü birlik faydalanabilmektedir. İçmenin suları sodyum bikarbonatlı ve alkali içermekte olup, mide ve bağırsak rahatsızlıklarında yararlı olmaktadır.
Ürgüp İçme ve Kaplıcası (Ürgüp) : Kaynak ilçe merkezinin 5 km doğusundadır. Suyun sıcaklığı 140 ºC’dir. Tuzlu, kokusuz, gazsız sular grubundadır. Deri hastalıklarında su banyosunda ve kaynağın az ilerisindeki kükürtlü çamurdan yarar sağlanır.
Bahçeli İçmesi (Ürgüp): Kaynak Ürgüp’e bağlı Bahçeli köyünün kuzeybatısındadır. Suyu 18 ºC olan bu içme fazla gazlı, kokusuz, bikarbonatlı safra suları ihtiva eder. Hazmı kolaylaştıran ve böbrekleri temizleyen bu su aynı zamanda safra suyu olarak da kullanılır.
Foto: Mustafa Taşkın
Fotoğraf : Huseyın Coler
