Nevşehir Belediye Başkanı Dr. Mehmet Savran, turizmi, doğası, tarihi, mutfağı, hayırseveri, eğitimi, sağlığı ile gönlü zengin bir şehir olan vicdanın şehri Nevşehir’de birçok bölgede tarihi eserleri yeniden ayağa kaldıracak çalışmalara imza atıyor.
Nevşehir Belediye Başkanı Dr. Mehmet Savran, göreve gelmesinin ardından hız kazanan restorasyon çalışmalarıyla il genelindeki tarihi ve kültürel yapılar geleceğe taşınıyor.
Nevşehir’de günümüze ulaşamayan bir Osmanlı yapısı: "Tahtalı Kahvehane" yeniden hayat bulacak...
Ajandasında turizme yönelik çalışmalar kapsamında tarihi yapılarla ilgili önemli başlıklar bulunan Başkan Savran, geçmişinde bir çok değişik uygarlıklara ev sahipliği yapmış kadim kent Nevşehir’de bulunan tarihi mekân ve eserlere sahip çıkarak, şehrin turizm potansiyelini artırmayı hedefliyor.
Bu bağlamda ilk olarak Nevşehirle sembolleşmiş tarihi Tahtalı kahve ve Atabey konağı'nın restore edilmesi için bir süredir çalışma yürüten Başkan Savran her iki tarihi yapı için hazırlattığı projenin çizilmeye başlandığı, kurul onayı sonrası da çalışmalara başlanacağı öğrenildi. Sonraki adımda da Nevşehir'de geçmişi yüzyıllara dayanan birçoğu Osmanlı dönemine ait kültürel mirasımız olan tarihi çeşmelerin yaşatılması var...
Başkan Savran, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Nevşehir Valiliği ve Alan Başkanlığı başta olmak üzere tüm kamu kurum ve kuruluşları ile birçok medeniyetin bıraktığı eserlerle eşsiz bir tarih ve kültür mirasına sahip olan Nevşehir’de çalışmaların devam ettiğini belirterek, “Şehrimizde tarihi eserleri canlandırmak, ayağa kaldırmak ve bir fonksiyon kazandırmak için çalışmalarımız sürüyor. Nevşehir belleğinde birer belge niteliği taşıyan tarihi değerlerimizin korunması ve yaşatılması adına önemli çalışmalarımız var. ” ifadelerini kullandı.
Ticari ve kültürel tarihiyle geçmişten geleceğe bir köprü görevi üstlenen kadim şehir Nevşehir’de tarihe sahip çıkacaklarını vurgulayan Başkan Savran, “Kentin tarihi değerlerini ortaya çıkarmak adına yaptığımız çalışmalara devam edeceğimizi, tarihimize sahip çıkmayı sürdüreceğimizi paylaşmak istiyorum. Tarihiyle, kültürüyle, eğitimiyle, gastronomisiyle, turizmiyle, tarımı, sanayisi ve ticaretinin yanında Nevşehir'i daha iyi noktalara taşıma yönünde koşturmaya devam ediyoruz” diye konuştu.
Nevşehir'in tarihi kahvehaneleri; 'TAHTALI KAHVEHANE'
Nevşehir il merkezinde bulunan tarihi "Kahvehaneler" içinde en ünlü olanlardan biri hiç şüphesiz eski Cumhuriyet Mahallesindeki Rumlardan kalma Topal Ali Ağa'nındır. Buranın müşterileri çoğunlukla mübadele (değiştirme, göç) sonrası gelen, Nevşehir'lilerin "Muhacir" olarak adlandırdıkları Rumeli göçmenleri ile buraya yakın mahallelerden gelen müdavimleri idi.
Bu kahvehanenin ünü; sahibi kadar, kahvehane olarak kullanılan binanın tarihi ve mimari özelliklerinden gelmekteydi. Topal Ali Ağa'nın işlettiği bu kahvehane binası, iki katlı idi. Alt katı bakkal olarak kullanılır, üst kata bir merdivenle çıkılırdı. Bu kahvehane, ilk açılan İstanbul kahvehaneleri' nin özelliklerini taşırdı. Küçük olmakla birlikte oyun onyananlardan ayrılmış loca şeklinde bir bölmesi vardı.
Bu kısma eski Osmanlı kahvehanelerindeki gibi kerevetler (sedirler) konmuştu. Buraya çıkıp oturmak isteyen müşteriler Osmanlı kültürünü yaşatmaktaydı. Müşteriler ayakkabılarını çıkararak buraya geçiyorlardı. Bu kahvehanenin adı halk arasında "Tahtalı Kahvehane"dir. İşleten Topal Ali Ağa, tam mesleğin adamı idi.
Aynı semtte yine Ali adındaki bir başka şahıs tarafından işletilen kahvehane daha vardı. Fakat Topal Ali'nin kahvehanesi kadar kalabalık olmazdı. İçinde berber köşesi biraz yüksekti. Balkonunun tavanı kalemişi resimlerle süslüydü."
Nevşehirli Eğitimci, şair ve araştırmacı yazar Sadi Teltik, kale ve çevresinden esinlenerek kaleme aldığı Tahtalı Kahve beyitlerini değerli hemşehrilerimizin beğenisine sunuyoruz:
‘’TAHTALI KAHVE’’ İÇİN YAZILAN BEYİTLER"
Mahalle Cumhuriyet, Tahtalı Kahve kayıp
Yok ettik dostlukları, işte en büyük ayıp
Mahalle Cumhuriyet, Tahtalı Kahve nerde ?
Harâbeyi görünce düştüm hazin bir derde
Mahalle Cumhuriyet, Tahtalı Kahve yoktur
Yetkililer her kimse bunun vebâli çoktur
Mahalle Cumhuriyet, Tahtalı Kahve sorar
Tarihe, coğrafyaya acep kim kafa yorar ?
Mahalle Cumhuriyet, Tahtalı Kahve dilsiz
Lezzetle içtiğiniz çayı bilir misiniz ?
Mahalle Cumhuriyet, Tahtalı Kahve toprak
Ben yıktım oldu dersen hesabını görür Hak
Mahalle Cumhuriyet, Tahtalı Kahve bir hiç
Şimdi sana sunulan hüsran bâdesini iç
27 ŞUBAT 2017
SADİ TELTİK
KAHVE TADINDA BEYİTLER
Bir kahvenin tam kırk yıl, hatırı vardır derler
Hatır sayan kalmadı, nerde kahraman erler
‘’Sanki billûr bir pınar, kahverengi gözlerin’’
Türküsünü dinlerken yaşla dolar gözlerin
Gel gönül kahvesine, telvesi bol kahve iç
Bakır cezvede, közde tercih edilmez mi hiç ?
Âşıklar kahvesine uğrak ver zaman zaman
Atışan âşıkları, düşün bir lâhza, bir an
Elinde tepsisiyle bir kahveci güzeli
Kahve Yemen’den gelir, biliyorum ezelî
Bazısı sâde sever, bazısı şekerliyi
Bir kahve sohbetinde, bence ortası iyi
Kahvenin buğusunda, yâri hayâl ederim
Mâziden istikbâle, böyle dalar giderim
Kahve molası için, gir bir kır kahvesine
Yorgunluğunu alır, kulak ver kuş sesine
Mahalle kahvesinde, eskileri anarsın
Kimler vardı, kalan kim, için için yanarsın
Türk kahvesinin yeri: Çınaraltı Kahvesi
Hele şöyle gel beri, en güzel yer neresi ?
Bir güzeli gördüm ben, gözleri kahverengi
Var mı acep baksana, var mı dünyada dengi ?
Mahalle Cumhuriyet, Tahtalı Kahve kayıp
Yok ettik dostlukları, işte en büyük ayıp
26 ŞUBAT 2017
SADİ TELTİK
* Nevşehir Kültür ve Tarih Araştırmaları, Sayı:17
* Kahve ve Nevşehir Kahvehaneleri, Mustafa DİNLEYEN
İşte Tahta Kahve (Eski Rum Gazinosu) (1969) — Eski Cumhuriyet Mahallesi, Merkez, Nevşehir'de...
Foto-Kaynak:Serkan Sonradanbulan
