NİĞDE ASKERİ MÜLTECİ KAMPI ÜZERİNE
Doç. Dr. Faruk GÜÇLÜ
İkinci Dünya Savaşı ve İsmet İnönü’nün uyguladığı politikalar günümüze kadar tartışılagelmiştir.
Ağustos 1941 tarih ve 4104 sayılı "Muharip Yabancı Ordu Mensuplarından Türkiye'ye Iltica Edenler Hakkında Kanun" ile; Türkiye'ye iltica eden savaşan yabancı ordu mensuplarının Türkiye topraklarına girdikleri tarihten, iade olunacakları tarihe kadar geçen sürede yapılacak işlemler, tabi olacakları kanunlar sıralanmış, yetkili üst organ hükümet olarak belirlenmiştir
1941 yılında Alman işgali tamamlandıktan yaklaşık bir sene sonra yani, 1942 yılında ölen sivil sayısı 320 bin kişiyi bulmuştu. Hitler orduları bir yandan batı kıyımıza bir yandan doğu kıyımıza kadar gelmişti.
Alman ordularının tehdidi altındaki Yunanistan’dan gelecek olan mültecilerin iyi koşullarda karşılanabilmesi için Türk Hükümeti birçok şehre kamp kurulmasına karar verdi.
Mültecilere kapılarını açıp kamp kuran şehirler arasında; Edirne, Aydın, Denizli, Niğde, Yozgat, Sivas illeri vardı. Komşu Yunanistan’dan gelecek mültecilerin çoğunluğunun Niğde’ye yerleştirilmesine karar verilmişti. Niğde kampına 105 Yunan subay ve 2 er gelmişti.
Daha sonraki dönemde bazı siviller de kampa alındı. Niğde’de bulunan Yunanlı mülteci kampında kalan Yunan mülteci sayısı 1631 kişiye ulaştı.
Yaklaşık 3 yıllık zaman diliminde 20’den fazla bölgemizde var olan kamplar Yunanlı mülteci ile dolup taşmıştı.
(Kaynak Hayrettin Trampacı)
Türkiye İkinci Dünya Savaşı’na fiilen iştirak etmemiş olsa da savaşın bütün sıkıntılarını yakından görmüştür. Bütün bunlara ilaveten Alman/Hitler ordularından kaçan ve ülkemize gelen yabancı askeri personel ve sivil halkın barınma, iaşe gibi sorunlarına çözüm bulunması, Türkiye’nin yakından yaşadığı sıkıntılar arasındadır.
Nisan 1942’nin ilk günlerinden itibaren sadece Yunan askeri değil sivil halkından da ülkemize sığınanlar oldu. Yunanistan ve adalardan İzmir’e yoğun bir mülteci akını yaşandı. Sadece 4.827 mülteci Çeşme’nin Ilıca kasabasına geldi. Ani göç dalgası karşısında ne yapacağını bilemeyen yerel idareciler, mültecilerin tamamını kasabaya kabul etmişti. Çeşme ve Ilıca’da bulunan oteller, hanlar ve evlerin tamamı dolmuştu.
II. Dünya Savaşı sırasında Nazi Almanya’sının Yunanistan'a saldırması Nisan 1941'de başlamış ve Ekim 1944'te Almanya’nın geri çekilmesi ile son bulmuştur. Geri çekilmenin ardından yine de Girit ve bazı önemli adalar 1945 Haziran'ına dek Alman askerî birliklerinin denetimi altında kalmıştır.
Yunanistan'ı Almanlardan önce ilk olarak işgal etmeye kalkışan devlet İtalya'dır. Ekim 1940'ta ülkeye saldıran İtalya'nın Yunanistan'ı işgalde yaşadığı başarısızlığın ardından işgalden vazgeçmiştir.
Bu nedenle 2.Dünya Savaşı yıllarında yaşanan kıtlık ve sorunları kendi zaman dilimi koşullarında değerlendirmek gereklidir.
Ülkemiz tarihi boyunca sürekli mülteci akınına uğrayan, baskıdan ve zulümden kaçanların ilk sığındığı liman olmuştur.
1941-1942 yıllarında komşumuz Yunanistan Alman Ordularının istilasına uğramış çok sayıda Yunan askeri ve sivil halk ülkemize sığınmıştır.
O yıllarda Nevşehir’in de ilçe olarak bağlı olduğu Niğde ilimiz önemli bir Yunan mülteci kampı haline gelmiş, Yunanlı mültecilerin beslenme ve barınmasına devletin yanı sıra halk da ciddi katkı sağlamıştır.
Yararlanılan kaynaklar
Ahmet Emin Yalman; Tarih Araştırmaları Dergisi 2003, sy;33
Süleyman Tekir; Kafkas Üniversitesi SBE Dergisi Bahar 2019
Wikipedi