KIRIM TÜRKLERİNİN NEVŞEHİR’E SÜRGÜN YOLCULUĞU
Doç. Dr. Faruk GÜÇLÜ
Kırım jeo-politik açıdan çok önemli bir konuma sahiptir. Bu nedenle Rus imparatorları ve Rus Devleti bu bölgede yaşayan ve Rus olmayan insanları uzun zamana yayılı şekilde sürgüne zorlamış ve vatanlarını terk etmek zorunda bırakmıştır. Türkiye’nin pek çok iline dağılan Kırım Türklerinden bir kısmının yolu da Nevşehir ve köylerine düşmüştür.
Merkezi Ankara’da bulunan Kırım Dernekleri “Diasporadaki Köylerimiz” listesine Kozaklı’ya bağlı Kalecik ve Abdi Köyü, Hacıbektaş’a bağlı Köşektaş ve Acıgöl ilçesine bağlı Kozluca Köyü’nü almıştır.
Vatanlarından sürgün edildikten sonra Türkiye’ye yerleşen Kırım Türkleri Nevşehir genelinde Acıgöl, Ürgüp, Hacıbektaş ve Kozaklı yörelerinde yerleşen Kırım Türkleri ilçe merkezlerinin yanında Nar ve Göre kasabalarında, Acıgöl ilçe merkezi ve bu ilçeye bağlı Kozluca köyünde, Kozaklı ilçe merkezi ile bu ilçeye bağlı Kalecik Köyünde, Abdi Köyü ve Boğaziçi köyü, Hacıbektaş ilçe merkezi ile bu ilçeye bağlı Köşektaş, Kayaaltı köyleri ile Karaburna köyü ile Ürgüp ilçe merkezine yerleşmiş durumdadır.
Nevşehir Belediyesi 2011 yılında Kırım Sürgünleri anısına 2011 yılında Şehitler Parkı’nda bir anıt açmıştır.Tatar Milli Meclis Başkanı Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu’nun da açılışa katıldığı anıt Nevşehir’de bulunan Şehitlik Parkı’nda 2 Aralık 2011 tarihinde düzenlenen törenle açılmıştır.
KTMM Başkanı Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu açılışta yaptığı konuşmada “ Kırım Hanlığı yıkıldıktan ve topraklarının Rusya tarafından işgal edilmesinin ardından yüz binlerce Kırım Tatarının öz topraklarını bırakarak dinlerini ve örf ve adetlerini korumak için Osmanlı İmparatorluğu sınırlarına göç etmeye başladıklarını anlattı. Kırımoğlu, Kırım Tatarlarının tarihlerinin en büyük soykırımının 1944 yılında yaşandığını hatırlattı. Kırımoğlu, "18 Mayıs 1944 tarihinde,Kırım halkı tam olarak Orta Asya ve Sibirya’ya sürgün edildi. Resmi verilere göre bu sürgün esnasında ve 2 yıl içerisinde halkımızın yüzde 40’ı öldü veya öldürüldü. Yıllarca, öz vatanımıza dönmek için kansız demokratik usulleri kullanıp mücadele verdik ve nihayet vatanımıza döndük. Kırım yine bizim toprağımız ve bayrağımız vardır. Biz vatanımıza döndükten sonra sürgünde öldürülen, ülkemiz için mücadele eden ancak vatanlarına dönmeyen gurbetteki ölen insanlarımız için çeşitli yerlerde böyle anıtlar yapıyoruz. Bu anıt öyle inanıyorum ki Kırım Tatar Türkleri ile Türkiye’deki kardeşlerimizin arasındaki ilişkileri daha da artıracaktır."(Kırım Derneği)
Altın Orda Devleti ile bu devletin ardılları olan Kırım Hanlığı, Kazan Hanlığı, Astrahan Hanlığı, Sibir Hanlığı ve Şeybani Hanlığı genel olarak Kıpçak kökenli Türklerden oluşmuşlardır. Bu ardıllardan Karadeniz'in kuzeyinde hükmeden Kırım Hanlığı'nın halkına Kırım Tatarları denmiştir.
Bugünde Rusya Ukrayna’ya bağlı Kırım’ı işgal etmiş durumda olup, Kırım halkına rahat vermemektedir.
