İSTANBUL BAROSU’NUN ESKİ BAŞKANLARINDAN ; AVANOSLU MAHMUT MAHİR BEY

Doç. Dr. Faruk GÜÇLÜ


Kırşehir 1867 yılında bucak, 1869 yılında ilçe, 1870 yılında sancak olmuş, Avanos, Keskin ve Mecidiye (Çiçekdağı) ilçeleri Kırşehir'e bağlanmıştır. 1924 yılında il olan Kırşehir'e Avanos, Çiçekdağı, Hacıbektaş, Mucur ilçeleri bağlanmıştır.

20 Temmuz 1954 tarihinde 6429 sayılı kanun ile Nevşehir il haline getirilmiş ve Avanos da Nevşehir'e bağlanmıştır. Yani Nevşehir il oluncaya değin Avanos Kırşehir’e bağlı olmuştur. Bu nedenle de Kırşehir Milletvekili olarak görev yapan çok sayıda Avanoslu vardır. Bunlardan birisi de Mahmut Mahir Bey’dir.

Mahmut Mahir Bey, 1867'de Avanos'ta dünyaya gelmiştir. Osmanlı döneminde İstanbul’da Mekteb-i Hukuku bitirmiştir. Dava vekili olarak çalışmıştır. Seçimlerin başlaması üzerine Kırşehir'den aday olmuş ve 31 Ekim 1908'de 72 oy olarak Kırşehir mebusu olarak seçilmiştir. İkinci ve Üçüncü dönemde de aynı görevi sürdürmüştür. 

İstanbul Barosu'nun ilk levhasında 63 avukat kayıtlıdır. Bunlardan 44 tanesi birinci sınıf, 17 tanesi ikinci sınıf, 2 tanesi de üçüncü sınıf avukattır. 12 avukat müslümandır ve geriye kalan 51 tanesi gayrimüslimdir. 1880'deki ikinci genel kurulda başkanlığa, II. Abdülhamit'in hazine-i hassa hukuk müşavirliğini de yapmış olan, Rus asıllı avukat Fransuva Rosolato seçilmiştir ve altı yıl başkanlık yapmıştır.

1886 yılında Fransuva Rosolato'dan İstanbul Baro Başkanlığı görevini devralan Mehmet Reşit Bey, baronun ilk Türk ve Müslüman başkanı olmuştur.

Meclis-i Mebusan'ın feshi ve toplantıların yasaklanması üzerine, İstanbul Barosu'nun faaliyetleri de durmuştur. 23 Temmuz 1908 tarihinde meşrutiyetin ilanı üzerine, 21 Ağustos 1908’de İstanbul Barosu'nun III. Genel Kurulu toplanmıştır.

1908 yılında ikinci meşrutiyetin ilanından sonra İstanbul dava vekilleri (avukatlar) üyelerini bir deftere kaydederek, ilk kez ‘Baro Levhası oluşturmuşlardır. 1909 yılı sonunda Mahmut Mahir (Avanos doğumlu Kırşehir Milletvekili) başkanlığa getirilmiştir. Mahmut Mahir Bey iki yıl başkanlıkta kalmıştır. Mahmut Mahir Bey ,İstanbul Barosu’nun  altıncı başkanıdır.

150’liklerin 53’ncü sırasında yer alan “Esbak Çanakkale Mutasarrıfı Mahmut Mahir” Mahmut Mahir Bey ile aynı kişi değildir.  Bu iki ismin karıştırılmaması gerekir.

Avanoslu Mahmut Mahir Bey’in ne zaman öldüğü, Meclis-i Mebusan görevinden sonra neler yaptığına dair net verilere ulaşılamamıştır.

Yararlanılan kaynaklar

TBMM : 1908 Meclis-i Mebusan Albümü

İstanbul Barosu İnternet Sitesi